Заходнебеларуская Атлантыда 1921—1941 гг.

няма водгукаў

Мельнікаў Ігар

32.00 руб.

Памер: 130x200 мм

Вага: 485 г

Purchase

Няма на складзе

Галіяфы Гісторыя Публіцыстыка Мельнікаў Ігар

Апісаньне

Мінск: Галіяфы, 2015. — 428 с.: іл. Цвёрдая вокладка. Наклад кнігі цалкам прададзены.

ISBN 978-985-7021-75-8.

Кніга прысвечаная малавядомым старонкам гісторыі Заходняй Беларусі ў міжваенны час. У савецкія гады мінулае заходнебеларускіх тэрыторый вывучалася досыць аднабакова, а шмат якія гістарычныя сюжэты заставаліся па-за ўвагай даследчыкаў. 3 цягам часу гісторыя гэтых тэрыторый ператварылася ў “Атлантыду”, пра якую сучаснае беларускае грамадства амаль нічога не ведае. Гэтая кніга і звяртае ўвагу чытача на невядомыя аспекты мінуўшчыны Заходняй Беларусі ў 1920—1940-я гады.

ЗМЕСТ Паглядзець

Ад аўтара Паглядзець

Доўгі час гісторыя заходніх абласцей Беларусі ў міжваеннае дваццацігоддзе разглядалася вельмі абмежавана. На гэта ўплывала палітычная кан'юнктура савецкага перыяду, якая рабіла акцэнт на тэматыцы класавай барацьбы і ўз'яднання Заходняй Беларусі з БССР. Між тым, гісторыя Заходняй Беларусі ў міжваенны час значна больш багатая і цікавая. Так, жыццё тут было не надта багатым, але жыхары мелі розныя магчымасці, каб зарабіць грошы. Адны ціха працавалі на пана, другія вырашалі паехаць на заробкі ў Латвію, Эстонію ці далёкую Аргенціну.

Заробленыя грошы людзі неслі ў банкі, якіх было досыць шмат на тэрыторыі Віленскага, Навагрудскага і Палескага ваяводства. Калі сродкаў хапала — ішлі ў крамы і куплялі адзенне вядомых на той час брэндаў. Пазней, у верасні 1939 года, чырвонаармейцаў, якія прыйдуць “вызваляць” гэтыя землі ад “панскага прыгнёту”, вельмі здзівіць еўрапейскі выгляд звычайных жыхароў Заходняй Беларусі. Як і ў кожнай краіне, у II Рэчы Паспалітай былі свае геніі злачыннага свету, махляры, жорсткія забойцы, а ў Вільні існавала нават свая мафія.

Пасля нападу Германіі на Польшчу ў верасні 1939 года значная колькасць беларусаў апранула на сябе мундзіры Войска Польскага і разам з палякамі ўдзельнічала ў шматлікіх бітвах Вераснёўскай кампаніі. 17 верасня 1939 года пачаўся “вызваленчы паход Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь і Заходнюю Украіну”, у выніку якога гэтыя тэрыторыі апынуліся ў складзе Савецкага Саюза. На працягу амаль двух гадоў (да нападу Германіі на СССР у чэрвені 1941-га) на захадзе БССР прайшло некалькі хваляў дэпартацый і рэпрэсій, ахвярамі якіх сталі дзясяткі тысяч беларусаў. Шмат хто быў расстраляны, іншыя апынуліся ў ГУЛАГу.

Пра гэта і яшчэ пра шмат іншых сюжэтах гісторыі Заходняй Беларусі — мая кніга. На яе старонках чытач пазнаёміцца з лёсамі звычайных беларусаў, якім выпала жыць у няпростыя гады. Менавіта з гэтых людскіх лёсаў і складаецца гісторыя нашай Беларусі.

Акрамя гэтага ў кнізе апублікаваны артыкулы, прысвечаныя малавядомым сюжэтам мінулага Беларусі — Касцюшку і Міцкевічу, Бабруйску і Вільні, Каліноўскаму і Мураўёву. Падаецца, што і гэтая частка кнігі, якую спадарства трымае ў руцэ, таксама вас зацікавіць.

3 кагорты свабодных Паглядзець

Гісторыю пішуць пераможцы. Але насуперак палітычнаму дыктату пераможцаў, заўсёды знаходзяцца гісторыкі, якія імкнуцца пісаць аб'ектыўную гісторыю.

Найбольшы ўзровень аб'ектыўнасці — у дэмакратычна арганізаваным грамадстве. Найменшы — да нулявога і адмоўнага — у таталітарным. Між гэтымі палярнымі магчымасцямі дысбаланс гістарычнай праўды-няпраўды і, адпаведна, свабоды навуковага пошуку і думкі гісторыка вызначаецца ўзроўнем жорсткасці аўтарытарнага рэжыму.

Савецкая гістарыяграфія — гэта наскрозь палітычна кантраляваная, ідэалагічна прасякнутая, паслядоўна сфальсіфікаваная карціна мінуўшчыны. Штучныя белыя плямы і чорныя дзіры гісторыі, камуфляж гістарычных міфаў закрываюць цэлыя стагоддзі і кантыненты.

Беларуская сучасная гістарыяграфія падзеленая на два лагеры — афіцыйны і незалежны. Афіцыйны ўтрымліваецца ў палоне савецкіх міфаў і забаронаў. Незалежны спавядае свабоду думкі і аб'ектыўнае даследаванне. Сёння гэта ўжо дастаткова заўважная ў Беларусі плынь са сваім важкім даробкам бадай што па кожнаму з гістарычных перыядаў.

Ігар Мельнікаў належыць да гэтай слаўнай незалежніцкай кагорты беларускіх гісторыкаў — адраджэнцаў гістарычнай праўды. 3 ім рэдакцыя пазнаёмілася ў лютым 2012 года і запрасіла да супрацоўніцтва. Творчае сяброўства наша аказалася плённым. Аўтар пісаў — мы друкавалі, паступова адкрываючы чытачу заходнебеларускую Атлантыду міжваеннага перыяду і не толькі. Так нарыс за нарысам і склаліся ў кнігу, дзве трэці з якіх друкаваліся на старонках нашай газеты і сайта.

Гэта другая кніга ў бібліятэчцы “Новага часу”. Мы зычым аўтару новых творчых поспехаў. Таму што справа пошуку гістарычнай праўды ў Беларусі па-ранейшаму далёка не простая і не зусім бяспечная. Яна патрабуе грамадзянскай смеласці. Дастаткова ўзгадаць, што падрыхтаваная Ігарам у верасні 2014 года выстава “Заходнебеларуская Атлантыда” ў музейна-выставачным комплексе ДУ “Гісторыка-культурны музей-запаведнік “Заслаўе” была зачыненая па патрабаванні абласнога ідэолага.

Наш вопыт супрацоўніцтва з Ігарам Мельнікавым, іншымі беларускім гісторыкамі пацвярджае даўно вядомую ісціну — гістарычную праўду навечна не схаваеш.

Аляксей Кароль,
галоўны рэдактар “Новага часу”,
кандыдат гістарычных навук

Водгукі

Неабходны Уваход або Рэгістрацыя, каб напісаць водгук.

Раім паглядзець

(В)ядомыя гісторыі

Гапеева Вольга

Гэта кніга для тых, хто любіць смакаваць словы, задумвацца над будзённым і надаваць увагу дэталям. Першыя накіды для гэтай кнігі выйшлі ў электронным выглядзе, аднак тэма настолькі паглынула аўтарку, што яна вырашыла працаваць далей. І вось вынік – 31 гісторыя, напоўненая нетрывіяльнымі разважаннямі і трапнымі назіраннямі, дзе героямі робяцца відэльцы і нажы, яблыкі і пяльмені... Перанесеныя ў сферу філасофіі, яны, тым не менш, пачуваюцца там як дома, даводзячы, што і ў самым звычайным ёсць неверагодная прыгажосць думкі.

Хай так

Івашчанка Анатоль

У другую кнігу Анатоля Івашчанкі ўвайшлі вершы, што складаліся цягам сямі апошніх гадоў. Халаднаватая метафізічнасць і адстароненасць, характэрныя вершам першага зборніка паэта, саступаюць месца пачуццёвасці, лірызму, а часам — і звароту да вострай сацыяльнай праблематыкі.

Шал

Станкевіч Юры

У новы зборнік аўтарскай, калі-нікалі эксперыментальнай прозы ўвайшлі тры вострасюжэтныя аповесці, некалькі невядомых аповедаў розных гадоў, кінасцэнар і эсэ. Галоўныя персанажы аповесцяў, воляй лёсу кінутыя ў самыя нечаканыя абставіны, часам межавыя з выжываннем, змагаюцца за сваю годнасць, жыццё і годнасць сваёй Бацькаўшчыны. Тэма эсэ — кіно, і прысвечанае памяці аднаго з найлепшых рэжысёраў свету — Акіры Курасавы.