Аповесці. — Мінск: Кнігазбор, 2015. — 200 с.
ISBN 978-985-7119-21-9
У кнігу ўвайшлі напісаныя на сумежжы тысячагоддзяў аповесці Барыса Пятровіча “Стах” і “Пуціна”, у якіх яскрава спалучыліся рысы рысы экзістэнцыялізму, класічнага пісьма і стылёвага авангардызму.
ЗМЕСТСтах.
ТрыпціхПуціна.
АповесцьФрагмент з трыпціха “Стах” Паглядзець
Памяць — дрэва, якое расце каранямі ўверх. Памяць — прамежак часу ад адзіноты ў лоне да адзіноты ў труне.
Сярод абсалютна “роўных” заўсёды ёсць “больш” роўныя і “менш” роўныя. Зазірніце ў сваю памяць — і вы ўбачыце, што ўсё жыццё складаецца з крыўдаў. Крыўдзілі вас, крыўдзілі вы. Але вас — часцей. Кожнага з нас — часцей чым кожнага…
Жывёлы памятаюць крыўду і крыўдзіцеляў, дрэвы памятаюць крыўду і крыўдзіцеляў. Усе, хто адчувае боль, маюць памяць. А боль — гэта і пакута, і асалода, і шчасце.
“Жыццё ёсць невылечная хвароба, якая перадаецца полавым шляхам”. Чужая думка — пустая ў сваёй паўнаце.
Сон — таксама невылечная хвароба. Мары — невылечная хвароба. Усё што робіць чалавека чалавекам — невылечнае.
Але не вечнае: Маўглі сніць і марыць, а ўжо не чалавек.
Спіце спакойна, і хай спакой вам толькі сніцца. Бо лепей журавель у небе, чымсьці ў руцэ сініца., якая ціха крадзе пшаніцу ў доме, што пабудаваў ваш дзед.
Чалавек адзінкавы, непаўторны экзэмпляр, які не паддаецца кланаванню. Статкавасць неўласцівая чалавеку, таму і не прыжыўся ў свеце камунізм.
Адзінота — дрэва, якое расце не ўверх, а ўніз: у сябе, у сябе.
Радзіма, і ўвогуле прывязанасць да пэўнага месца, таксама спадчынная хвароба, якая робіць чалавека — грамадзянінам.
Каб любіць… трэба казаць… Каб кахаць, трэба любіць… Паэтам можаш ты не быць…
Усё ў гэтым свеце ўзаемазвязанае, запраграмаванае і закальцаванае. І нуль, а не згвалтаваная васьмёрка — вось сімвал гэтай закальцаванай бясконцасці. Вось сімвал твой забыты…
Фрагмент з аповесці “Пуціна” Паглядзець
“капітан-беларус, аддаў сакваяж з рэчамі, паўшчуваў: “дзе ты быў? гудок асіп цябе клікаць... каб не зямеля — пакінулі б...”, “а колькі яшчэ плыць? нутро бунтуе...” “хутка дойдзем... на рэйдзе вас выкінем і назад... у Паўднёва-Курыльску няма бухты, каб схавацца, порту няма”, а Ён падумаў: якое гэта шчасце для “абарыгенаў”, калі прыходзіць карабель... з чым гэта параўнаць на “вялікай зямлі”? на мацерыку, хай сабе і ў самай глухой вёсачцы, куды раз на тыдзень заязджае рэйсавы аўтобус, альбо не заязджае
ніколі — і там не адчуваецца гэтак адрэзанасць ад усяго свету; прыход цеплаходу на востраў можна будзе хіба параўнаць з радасцю каланістаў па набліжэнні зоркалёту дзе-небудзь на Марсе ці... якім-небудзь Альдэбаране праз сотню-другую гадоў, але не з нейкаю іншаю падзеяю сёння на зямлі... людзям, якія жывуць не на далёкім востраве, не дадзена зразумець радасць чаканае сустрэчы і горыч растання... і адзінота ў глухой палескай вёсачцы, хай і адрэзанай ад цывілізаванага свету рачулкаю без мосту,
без броду, альбо непраходным балотам, непараўнальная з адзінотаю на востраве пасярод бязмежнага акіяну... і як Ён мог адважыцца на такое падарожжа? што Яго паклікала? адкуль у Яго, жыхара краіны, якая сталага выхаду да мора і марацка-рыбацкіх традыцыяў можна лічыць ня мела, цяга да нязведанага і жаданне спазнаць нешта новае? чаму не было гэтага ў Ягоных суайчыннікаў, якія ніколі не нападалі на чужыя землі, не імкнуліся захапіць іх, а толькі абаранялі сваё, толькі абараняліся, і, адбіўшыся
ад ворага, наладжвалі Пагоню, прымацоўвалі тарчу да варотаў варожае сталіцы, але не захоплівалі яе, не далучалі чужыя землі да сваіх, а вярталіся дамоў... чаму? потым, значна пазней, у Швецыі, Ён зразумеў розніцу паміж шведамі — вечнымі варагамі, якія шукалі сабе шчасця на землях за морам і беларусамі, якія адно сядзелі дома... розніцу тую, дакладней імкненне шведаў спазнаць, адкрыць — заваяваць — іншыя краі, гісторыкі тлумачаць так: Швецыя на той час была перанаселеная і не магла пракарміць усіх,…”
