Займальная літаратура
1.22 руб.
Вага: 320 г
Purchase
Няма на складзе
Апісаньне
Эсэ. – Мінск : Літаратура і Мастацтва, 2009. – 176 с. ISBN 978-985-6720-82-9 Вядомы беларускі паэт, пісьменнік, літаратуразнаўца, доктар філалогіі, прафесар Алег Лойка (1931 – 2008) ўвесь свой працоўны шлях прайшоў праз студэнцкія аўдыторыі ў якасці выкладчыка роднай літаратуры. Будуючы свае лекцыі па прынцыпе як найбольш цікава і даходліва расказаць пра таго ці іншага аўтара або яго лірычнага ці духоўнага героя, А. Лойка сабраў багаты літаратуразнаўчы матэрыял па гісторыі беларускай і сусветнай літаратуры. Гэта і склала кнігу "Займальная літаратура". Тут можна даведацца: чаму той ці іншы пісьменнік узяў сабе менавіта гэты псеўданім, хто і з кім сябраваў, як цяжка творцам даецца праца над сапраўдным мастацкім творам, хто быў рэальным прататыпам таго або іншага героя і шмат чаго іншага. Кніга будзе цікавай і карыснай для настаўнікаў, выкладчыкаў ВНУ, пісьменнікаў, літаратуразнаўцаў і для ўсіх тых, хто цікавіцца нацыянальнай і сусветнай культурай. ЗМЕСТ Ад аўтара Раздзел 1. Пра маладосць літаратуры і не толькі Раздзел 2. Ці літаратура літаратура?.. § 1. Не з літары таго пачатак § 2. Не ойчыя сілы забойчыя § 3. Калі б не адаптацыя § 4. Чым глабальней, тым займальней Раздзел 3. Псеўданімы – не мімы Раздзел 4. Загадкі і цуды натхнення Раздзел 5. Ці ілжэ падпаручнік Кіжэ?.. Раздзел 6. На аднаго папа папоў капа Раздзел 7. "Мадам Бавары – гэта я..." Раздзел 8. Таемнасцяў зорных працяг § 1. Зорнае рэчыва § 2. Ці герой лірычны герой?.. § 3. Служба рытму § 4. Сакральнасць фігуральнасці Ад аўтара Калі быў я школьнікам, я скрозь ганяўся за займальным. "Займальная фізіка" Перальмана, "Займальная астраномія" не помню, каго, як не помню, каго была і "Займальная мінералогія". Але цяпер толькі сімвалічнасць траічнасці фізікі, астраноміі, мінералогіі бачу я, і тое, што, здавалася, было ў сваім збегу выпадковым, зусім і не выпадковае. Чаму? А таму, што ішло ад наземнага, падземнага і надземнага, ад рэчаў зямных, ад выкапнёвых багаццяў, ад касмічных – нябесных і наднябесных – прастораў. Да рэчаіснага, калі яно не агонь ці маланка, не электрыка ці эфір, дакранайся, пераконвайся на дотык, як твае продкі-сяляне, што яно ёсць (мужык не памацае – не паверыць!). А выкапнёвае чым не рэчаіснае? Чым не брат сіне-фіялетаваму крэменю зіхатліва-блакітны сапфір, зялёнай траве – малахіт, чырвонай ружы – рубін? Да зор, праўда, маладзіка нельга дакрануцца рукамі, ды колькі ж гэтых зор было вачам наподзіў, якім займальным здавалася зорнае неба, яго сузор'і, серабрысты полаг-пыл Млечнага Шляху! Неба вабіла сваёй глыбінёй, касмічнасцю, таямнічасцю. Птушкі ў ім і самалёты – фізіка, якая лятала. Ды ляцелі на зямлю і знічкі (адкуль? чаму? навошта?). Зорнага дажджу не бачыў, але чытаў пра яго. Не было яшчэ спадарожніка, касманаўтаў, касмічных ракет і экіпажаў, ды, можа, таму тройчы прыцягвала неба, тройчы займальнымі здаваліся туманныя яго "матэрыі". "За туманам нічога не відно..." – спявалася, а хацелася, хацелася бачыць тое, што не відно было. Бо тое, што не відно, больш за ўсё займальнае і прыцягальнае. Зрэшты, на зрок не бачная і літаратура – бачыш кнігу, бачыш літары ў ёй, а самой жа літаратуры не бачыш. Не бачыш – і няма прадмета прыцягнення, і што ў нябачным прыцягальнае, займальнае? Пэўна, таму і няма кніжкі пра займальную літаратуру, няма "Займальнай літаратуры"! Чым жыве літаратура, калі не ілжыва? Можа быць займальнай, як і даймальнай: дайме, што і не наўме! Павучальнасцю, незвычайнасцю, усмешкай і яшчэ раз займальнасцю. Адным словам, за сэрца возьме і за жабры, хоць мы не рыбы і не жабы. Можна адзначыць, што тое, што цікавіць, лягчэй запамінаецца, што займальнае не можа не цікавіць, і таму – слава займальнаму! А рэч – не рэч, калі не займальная, калі нельга яе займець, не губячы, вечна за душой не маючы, як пасведчанне аб нараджэнні, як пашпарт, носячы, нібы тогу ўсяведа-вучонага маючы. 16.10.2003 Алег Лойка – паэт, пісьменнік і літаратуразнавец. Нарадзіўся ў 1931 годзе ў горадзе Слоніме Гродзенскай вобласці ў сям'і фельчара. Скончыў філалагічны факультэт БДУ. Прайшоў працоўны шлях ад выкладчыка да прафесара, загадчыка кафедры беларускай літаратуры, дэкана філалагічнага факультэта, члена-карэспандэнта Акадэміі навук Беларусі. Жыў увесь час у пошуках і клопатах, шмат сіл аддаваў выхаванню творчай моладзі. Больш за 30 гадоў кіраваў літаратурным аб'яднаннем "Узлёт". Вялікі эрудыт і літаратар шырокага профілю – паэт, празаік, крытык, вядомы і ў краіне, і за яе межамі даследчык роднай і сусветнай літаратураў. Аўтар больш як 50 кніг. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа. Памёр у 2008 годзе. Па хаваны на радзіме, у горадзе Слоніме. Падрабязней пра кнігу "Займальная літаратура" – тут.
Водгукі
Неабходны Лагін або Рэгістрацыя, каб напісаць водгук.
Раім паглядзець
Гэтая кніга пра Мову і Спадчыну, сама зьяўляецца насьледніцай трох традыцыяў – індыйскай камэнтацыйнай гермэнэўтыкі, эўрапейскай эсэістыкі і беларускага моўнага пурызму. Яна складаецца зь невялікіх перакладаў сьвятарных санскрыцкіх тэкстаў і мэдытацыяў на гэтыя творы. Яна задумана як мост над прорвай між сучасным мысьленьнем і сьветаглядам ведавай спадчыны.
Когда брат спросил у меня, чем мы, белорусы, отличаемся от русских, я задумался. У нас разное происхождение, даже кровь разная, совсем иная история, другая земля, язык, менталитет… Словом, всем мы отличаемся. Проще перечислить, чем мы похожи.
Кніга эсэ мастацтвазнаўцы, гісторыка архітэктуры і культуры, выкладчыка ЕГУ Сяргея Харэўскага апавядае пра адлюстраванне Мінска мастакамі розных эпох, ад канца XVIII да пачатку XIX стагоддзя. Каб паказаць эвалюцыю мыслення мастакоў-урбаністаў ад ілюстратыўнага да вобразастваральнага падыходу, аўтар суб’ектыўна вылучае персаналіі чатырнаццаці мастакоў, чые творы найбольш стылістычна адметныя для кожнага перыяду або ў чыім даробку пошук вобраза Мінска быў паслядоўным, прадстаўленым вялікай колькасцю твораў. Многія працы са згаданых у кнізе сталі ўнікальнымі дакументамі гісторыі архітэктуры і горадабудаўніцтва, бо будынкі, што натхнілі мастакоў, былі зруйнаваныя, а ландшафты – да непазнавальнасці змененыя.
