І боль, і прыгажосць…

няма водгукаў

15.00 BYN

Памер: 145x200 мм

Вага: 430 г

Purchase

Няма на складзе

Выдавец Колас Зміцер Пераклады Паэзія

Апісаньне

Выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск: Выдавец Зміцер Колас, 2016. — 454 с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў “Кнігарня пісьменніка”; выпуск 73).

ISBN 978-985-6992-86-8.

Увазе беларускага чытача прапаноўваецца беспрэцэдэнтная аўтарская анталогія паэзіі Еўропы, Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, у якую ўключаныя каля 250-ці твораў ста розных паэтаў, перакладзеныя Лявонам Баршчэўскім больш як з трыццаці моваў.

ЗМЕСТ Паглядзець

ЧАРЫ БОЛЮ І ХАРАСТВА (Слова перакладчыка) Паглядзець

Рытмічны спеў, вершаваны радок чараваў людзей, напэўна, ад самага пачатку роду чалавечага. Ён набліжаў людское да боскага, ён прымушаў верыць, натхняцца і... баяцца. Так яно было ў высечаных у камені ды выціснутых на гліняных дошчачках вершаваных творах старажытных егіпцян, шумераў, акадцаў, фінікійцаў, хурытаў, хетаў. Так яно было і ў запісаных на скрутках папірусу ці пергаменту паэтычных тэкстах Кнігі Кніг — Бібліі. Ідучы ад слова прамоўленага, а потым запісанага, старажытныя паэты Усходу досыць рэдка сягалі да глыбока-інтымнага, асабістага, а імкнуліся гаварыць не столькі ад сябе, колькі ад імя людской грамады. У старажытных грэкаў усё было інакш: спевы пад суправаджэнне ліры або флейты былі прасякнутыя ўласным болем або захапленнем вершатворца-песняспеўцы. Так нараджалася еўрапейская паэзія, з яе нязменным — і неадольным — абвостраным адчуваннем пакут і хараства, болю і прыгажосці. Збольшага ў такім выглядзе яна перавандравала і ў абедзве Амерыкі.

Гэткую паэзію я ўпадабаў змалку: напачатку захапіўся чытаннем Чукоўскага, Маршака, а потым ім на змену прыходзілі Гётэ, Байран, Петрарка, Гайнэ, Міцкевіч, Верлен, Дэбялянаў, Акуджава, Врхліцкі, Багдановіч, Караткевіч... Усе яны, апроч двух апошніх, пісалі не па-беларуску, і мне хацелася іх перакладаць — “памацаць”, як яны гучаць на нашай мове. Вучачыся ў школе, вядома, не адразу на тое наважыўся: першыя мае спробы пераствараць паэзію па-беларуску былі скіраваныя на творы нямецкамоўных паэтаў, што жылі ў савецкай імперыі — Фрыдрыха Больгера, Ёгана Варкентына, Зэпа Эстэрайхера... Перакладаў я тады і рускага савецкага класіка Уладзіміра Маякоўскага. Да вершаў Гайнэ, што называецца, “саспеў” у дзясятым класе, а Гётэ, Байрана ды Міцкевіча пачаў перакладаць ужо ў студэнцкія гады. Аматарскія заняткі паэтычным перакладам, можа, і не перараслі б у нешта сур’ёзнейшае, калі б у 1984 годзе Сяржук Сокалаў-Воюш не завёз у Мінск (а я ў той час працаваў у родным Полацку) колькі маіх вершаваных спробаў і не паказаў іх Мэтру — Васілю Сёмуху. Тут я атрымаў па заслугах: Сёмуха раскрытыкаваў амаль кожны радок маіх “тварэнняў”. Не менш патрабавальны ў сваіх ацэнках быў іншы тагачасны рэдактар выдавецтва “Мастацкая літаратура”, светлай памяці Валянцін Рабкевіч. Пасля гэтага нават пахвальныя словы Рыгора Барадуліна мяне не надта пераконвалі: усім было вядома, як Рыгор Іванавіч (яму таксама вечная памяць!) любіў падтрымаць пачаткоўцаў — пагатоў сваіх землякоў.

І тут да сваіх сістэматычных заняткаў рознымі замежнымі мовамі я дадаў яшчэ больш упартыя заняткі роднай мовай: у маёй хатняй бібліятэцы адзін за адным пачалі з’яўляцца слоўнікі Насовіча, Ластоўскага, Бялькевіча, Растаргуева, Сцяшковіч, Янкоўскага, Сцяцко; калектыўныя слоўнікавыя працы нашых сучасных акадэмічных і ўніверсітэцкіх лінгвістаў. Незаменнымі дапаможнікамі на пачатку былі “Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў” Міхася Клышкі, а таксама фальклорныя зборнікі Федароўскага і Сержпутоўскага, салідныя тамы акадэмічнай серыі “Беларуская народная творчасць”. З алоўкам у руках я чытаў-перачытваў мастацкую прозу Гарэцкага, Чорнага, Калюгі, Брыля, Адамчыка, Стральцова. Арлова, Мудрова, паэзію і пераклады Купалы, Дубоўкі, Пушчы, Куляшова, Гаўрука, Разанава, Мінкіна, тых жа Барадуліна і Сёмухі. Урэшце я адчуў, што магу брацца за больш сур’ёзную перакладчыцкую працу. У выніку ў 1988 годзе — акурат да майго трыццацігоддзя — у маім перакладзе выйшаў зборнік вершаў і зонгаў Бертальта Брэхта, яшчэ праз чатыры гады — зборнік лірыкі Нікалаўса Ленау. Частка зробленых у канцы 1980-х — на пачатку 1990-х гадоў вершаваных перакладаў друкавалася ў перыёдыцы: газетах “ЛіМ”, “Наша слова”, часопісе “Полымя”, альманаху “Далягляды”... Пазней дадаліся публікацыі ў “Крыніцы”, альманаху “Annus Albaruthenicus”, яшчэ пазней — у “Дзеяслове”. Ды шмат якія пераклады не друкаваліся нідзе. Сабраўшы да кучы ксеракапіяваныя старонкі і выразкі з даўнейшых публікацый, лісткі з накрэмзанымі колісь радкамі, вырашыў я хоць частку з іх скампанаваць у кніжку... Вось жа, дарагі Чытач, памяркуй сам, што і як яно ў мяне атрымалася. Калі ёсць магчымасць параўнаць мае тэксты з арыгіналамі, я Табе спрасціў задачу: кніга выдаецца (што ў нас у Беларусі здараецца не так часта) у выглядзе “білінгвы”, а хутчэй, нават “мультылінгвы”. За любую ж угрунтаваную і зычлівую крытыку буду толькі ўдзячны — гэтак як я ўдзячны вышэйпамянёным маім Настаўнікам, пакаленням маіх ліцэістаў і маёй сям’і.

Лявон Баршчэўскі, на Каляды 2015—16 г.

ПРА ПЕРАКЛАДЧЫКА Паглядзець

КАРОТКІЯ ЗВЕСТКІ ПРА АЎТАРАЎ І ТВОРЫ Паглядзець

Водгукі

Неабходны Лагін або Рэгістрацыя, каб напісаць водгук.

Раім паглядзець

Неўпрыкмет

Камоцкі Алесь

Кніга паэзіі беларускага барда Алеся Камоцкага.

зьніжка

Сны дарог

Сцебурака Усевалад

Густоўна выдадзены і невялікі аб‘ёмам, гэта трэці зборнік вершаў Усевалада Сцебуракі. Зборнік мае два раздзелы – “Вуліцы сталіцы” і “Сцяжыны правінцыі”. Пейзажныя замалёўкі суседнічаюць з творамі іранічнай скіраванасці. Асобнае важкае месца займаюць патрыятычныя вершы. Скрозь увесь зборнік праходзіць тэма любові – да жанчыны, да сяброў, да роднага краю. Кніга мае прысвячэнне: “Родным па духу і крыві”.

Любоўная лірыка

Секунд Ян

Ян Секунд з Гаагі (прозвішча пры нараджэнні: Эверартс; 1511–1536) – новалацінскі паэт эпохі Адраджэння, жыццё якога было звязана з Галандыяй, Фландрыяй і Іспаніяй. Найбольш вядомы сваёй любоўнай лірыкай, натхнёнай яго ўласнымі пачуццямі да зямлячкі Юліі і іспанкі Неэры. Сапраўды сусветную славу ён здабыў цыклам «Пацалункі», перакладзеным на шматлікія мовы.