І боль, і прыгажосць…

няма водгукаў

15.00 BYN

Памер: 145x200 мм

Вага: 430 г

Purchase

Няма на складзе

Выдавец Колас Зміцер Пераклады Паэзія

Апісаньне

Выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск: Выдавец Зміцер Колас, 2016. — 454 с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў “Кнігарня пісьменніка”; выпуск 73).

ISBN 978-985-6992-86-8.

Увазе беларускага чытача прапаноўваецца беспрэцэдэнтная аўтарская анталогія паэзіі Еўропы, Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, у якую ўключаныя каля 250-ці твораў ста розных паэтаў, перакладзеныя Лявонам Баршчэўскім больш як з трыццаці моваў.

ЗМЕСТ Паглядзець

ЧАРЫ БОЛЮ І ХАРАСТВА (Слова перакладчыка) Паглядзець

Рытмічны спеў, вершаваны радок чараваў людзей, напэўна, ад самага пачатку роду чалавечага. Ён набліжаў людское да боскага, ён прымушаў верыць, натхняцца і... баяцца. Так яно было ў высечаных у камені ды выціснутых на гліняных дошчачках вершаваных творах старажытных егіпцян, шумераў, акадцаў, фінікійцаў, хурытаў, хетаў. Так яно было і ў запісаных на скрутках папірусу ці пергаменту паэтычных тэкстах Кнігі Кніг — Бібліі. Ідучы ад слова прамоўленага, а потым запісанага, старажытныя паэты Усходу досыць рэдка сягалі да глыбока-інтымнага, асабістага, а імкнуліся гаварыць не столькі ад сябе, колькі ад імя людской грамады. У старажытных грэкаў усё было інакш: спевы пад суправаджэнне ліры або флейты былі прасякнутыя ўласным болем або захапленнем вершатворца-песняспеўцы. Так нараджалася еўрапейская паэзія, з яе нязменным — і неадольным — абвостраным адчуваннем пакут і хараства, болю і прыгажосці. Збольшага ў такім выглядзе яна перавандравала і ў абедзве Амерыкі.

Гэткую паэзію я ўпадабаў змалку: напачатку захапіўся чытаннем Чукоўскага, Маршака, а потым ім на змену прыходзілі Гётэ, Байран, Петрарка, Гайнэ, Міцкевіч, Верлен, Дэбялянаў, Акуджава, Врхліцкі, Багдановіч, Караткевіч... Усе яны, апроч двух апошніх, пісалі не па-беларуску, і мне хацелася іх перакладаць — “памацаць”, як яны гучаць на нашай мове. Вучачыся ў школе, вядома, не адразу на тое наважыўся: першыя мае спробы пераствараць паэзію па-беларуску былі скіраваныя на творы нямецкамоўных паэтаў, што жылі ў савецкай імперыі — Фрыдрыха Больгера, Ёгана Варкентына, Зэпа Эстэрайхера... Перакладаў я тады і рускага савецкага класіка Уладзіміра Маякоўскага. Да вершаў Гайнэ, што называецца, “саспеў” у дзясятым класе, а Гётэ, Байрана ды Міцкевіча пачаў перакладаць ужо ў студэнцкія гады. Аматарскія заняткі паэтычным перакладам, можа, і не перараслі б у нешта сур’ёзнейшае, калі б у 1984 годзе Сяржук Сокалаў-Воюш не завёз у Мінск (а я ў той час працаваў у родным Полацку) колькі маіх вершаваных спробаў і не паказаў іх Мэтру — Васілю Сёмуху. Тут я атрымаў па заслугах: Сёмуха раскрытыкаваў амаль кожны радок маіх “тварэнняў”. Не менш патрабавальны ў сваіх ацэнках быў іншы тагачасны рэдактар выдавецтва “Мастацкая літаратура”, светлай памяці Валянцін Рабкевіч. Пасля гэтага нават пахвальныя словы Рыгора Барадуліна мяне не надта пераконвалі: усім было вядома, як Рыгор Іванавіч (яму таксама вечная памяць!) любіў падтрымаць пачаткоўцаў — пагатоў сваіх землякоў.

І тут да сваіх сістэматычных заняткаў рознымі замежнымі мовамі я дадаў яшчэ больш упартыя заняткі роднай мовай: у маёй хатняй бібліятэцы адзін за адным пачалі з’яўляцца слоўнікі Насовіча, Ластоўскага, Бялькевіча, Растаргуева, Сцяшковіч, Янкоўскага, Сцяцко; калектыўныя слоўнікавыя працы нашых сучасных акадэмічных і ўніверсітэцкіх лінгвістаў. Незаменнымі дапаможнікамі на пачатку былі “Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў” Міхася Клышкі, а таксама фальклорныя зборнікі Федароўскага і Сержпутоўскага, салідныя тамы акадэмічнай серыі “Беларуская народная творчасць”. З алоўкам у руках я чытаў-перачытваў мастацкую прозу Гарэцкага, Чорнага, Калюгі, Брыля, Адамчыка, Стральцова. Арлова, Мудрова, паэзію і пераклады Купалы, Дубоўкі, Пушчы, Куляшова, Гаўрука, Разанава, Мінкіна, тых жа Барадуліна і Сёмухі. Урэшце я адчуў, што магу брацца за больш сур’ёзную перакладчыцкую працу. У выніку ў 1988 годзе — акурат да майго трыццацігоддзя — у маім перакладзе выйшаў зборнік вершаў і зонгаў Бертальта Брэхта, яшчэ праз чатыры гады — зборнік лірыкі Нікалаўса Ленау. Частка зробленых у канцы 1980-х — на пачатку 1990-х гадоў вершаваных перакладаў друкавалася ў перыёдыцы: газетах “ЛіМ”, “Наша слова”, часопісе “Полымя”, альманаху “Далягляды”... Пазней дадаліся публікацыі ў “Крыніцы”, альманаху “Annus Albaruthenicus”, яшчэ пазней — у “Дзеяслове”. Ды шмат якія пераклады не друкаваліся нідзе. Сабраўшы да кучы ксеракапіяваныя старонкі і выразкі з даўнейшых публікацый, лісткі з накрэмзанымі колісь радкамі, вырашыў я хоць частку з іх скампанаваць у кніжку... Вось жа, дарагі Чытач, памяркуй сам, што і як яно ў мяне атрымалася. Калі ёсць магчымасць параўнаць мае тэксты з арыгіналамі, я Табе спрасціў задачу: кніга выдаецца (што ў нас у Беларусі здараецца не так часта) у выглядзе “білінгвы”, а хутчэй, нават “мультылінгвы”. За любую ж угрунтаваную і зычлівую крытыку буду толькі ўдзячны — гэтак як я ўдзячны вышэйпамянёным маім Настаўнікам, пакаленням маіх ліцэістаў і маёй сям’і.

Лявон Баршчэўскі, на Каляды 2015—16 г.

ПРА ПЕРАКЛАДЧЫКА Паглядзець

КАРОТКІЯ ЗВЕСТКІ ПРА АЎТАРАЎ І ТВОРЫ Паглядзець

Водгукі

Неабходны Лагін або Рэгістрацыя, каб напісаць водгук.

Раім паглядзець

Выбранае

Кавафіс Канстандзінас

Канстандзінас Кавафіс (1863–1933) – сёння агульнапрызнаны як найбуйнейшы сярод паэтаў, якія пісалі на навагрэцкай мове. Большую частку свайго паэтычнага даробку стварыў, ужо дасягнуўшы саракагадовага ўзросту. Тым не менш, пры жыцці быў амаль не вядомы.

Абдымкі

Ліпай Алесь

“Абдымкі” — гэта своеасаблівае шасьцікніжжа, утворанае паэтычнымі разьдзеламі, кожны зь якіх мае сваю скразную тэму, сваю стылістыку і сваю назву.

Выбраная лірыка

Багдановіч Максім

Максім Багдановіч (1891–1917) — класік беларускае паэзіі, які, творачы ў рэчышчы сімвалізму, неарамантызму і дэкадансу, вярнуў яе ўніверсальнае еўрапейскае аблічча Жывучы вялікую частку жыцця далёка па-за межамі Бацькаўшчыны (Ніжні Ноўгарад, Яраслаўль, Ялта), ён здолеў выхаваць ў сабе любоўю да беларускага слова, беларускай міфалогіі, гісторыі, культуры. Зборнік уключае не толькі вядомыя творы школьнай праграмы, а і ўзоры самай глыбокай, інтымнай лірыкі вялікага паэта.