Казка / Ілюстрацыі Віталя Дударэнкі. — Мінск: Мастацкая літаратура, 2014. — 47 с.
ISBN 978-985-02-1511-6.
Галоўны герой казкі Алеся Карлюкевіча “Крыніца паноў Ельскіх” — вандроўнік яшчэ той: і з паштовымі маркамі выпраўляецца ў вялікую дарогу, і роднымі сцежкамі ходзіць.
I не варта перажываць, што цудоўная кніга хутка заканчваецца. “Крыніца паноў Ельскіх” — пачатак аповесці-казкі пра падарожжы беларускага школьніка і па прасторах роднай краіны, і па ўсім свеце. Як працяг з’явяцца цікавыя кнігі “Як Жаўна лясным жыхарам кватэры будавала” і “Падарожжа паштовай маркі”.
ЗМЕСТПаглядзець
Прадмова
Максім Мінскі вяртаецца са школы
Клопаты чацвёртакласніка. Захапленне бацькі і сына Мінскіх. Новы від алімпійскай праграмы. Сенсацыйнае паведамленне “Алімпійскай газеты”.
Уся краіна шукае спартсмена Собаля
Паступіла прапанова спыніць раку. Якімі могуць быць наступствы? Ці жывы яшчэ спартсмен Собаль?
Неспадзяваная ўвага кубінскіх філатэлістаў
Знаёмства са свежай паштовай карэспандэнцыяй. Краязнаўчы сайт Дудуткі.бай. Ліст ад прафесара Радрыгеса.
Татава парада
Навіны — толькі пра Собаля. Акадэмік Градаў і прафесар Свіслацкі баяцца экалагічнай катастрофы. Эрнэста Радрыгес — сапраўдны сябра беларускай прыроды.
Падарожжа ў часе
Кубінскія маркі апавядаюць пра Беларусь. Дзівоснае паштовае адкрыццё... крыніцы паноў Ельскіх. Новая прастора.
Знаёмства з Лекавіком
На “дудуткаўскім” млыне. Знаёмства з жывым гербарыем Ельскіх. Клопаты Лекавіка. Цудадзейная сіла крынічнай вады.
Рашэнне падказвае кубінскі прафесар
У памагатых — камп’ютар, які чытае думкі. Электронная размова са спадаром Радрыгесам. Знойдзены феналагічны дзённік Ельскіх! Пціч — любімая рака прафесара з Гаваны. Таямніцу падказваюць запісы Ельскіх. Максімка ведае, што трэба рабіць!
Пціч застаецца з вадою
Максімка выпраўляецца ў пошукі. Сляды чоўна вядуць у падводнае царства. Сустрэча з Собалем. Раку ахоўвае Рыбнік. Прыязнасць экзаменатара. Максімка і Собаль вяртаюцца на бераг Пцічы.
Прадмова Паглядзець
Дарагі сябра!
Максімка, з якім ты пазнаёмішся ў гэтай кнізе, збірае паштовыя маркі. Такі занятак называецца “філатэліяй”. Захапленне паштовымі мініяцюрамі перадалося хлопчыку ад бацькі. Разам яны складваюць маркі ў альбомы і клясеры, вядуць ліставанне з філатэлістамі з усяго свету. Паштовыя маркі дапамагаюць знаёміцца з новымі краінамі, рабіць сапраўдныя геаграфічныя і нават гістарычныя адкрыцці. А яшчэ дапамагаюць вучыць урокі. На марках змяшчаецца столькі інфармацыі, што часам іншая з паштовых мініяцюр роўная па сваім змесце сапраўднай кнізе. А яшчэ Максімку філатэлія прымусіла быць уніклівым і адказным за свой родны край, за стан прыроды, за чысціню лясоў і рэк. Родная зямля — велізарнае багацце, без якога нам проста не пражыць.
3 Максімкам адбываюцца самыя розныя прыгоды. Часам у верагоднасць некаторых з іх і паверыць цяжка. Але ж вы паспрабуйце прайсці тым шляхам, які абраў наш юны герой. Дзеля гэтага нават не абавязкова быць філатэлістам, збіраць паштовыя маркі. Проста важна ўдумліва прачытаць кнігу і пастарацца знайсці сваё месца ў жыцці, паспрабаваць свае захапленні і зацікаўленні зрабіць карыснымі, патрэбнымі для сябе, сваіх бацькоў, сваёй Радзімы.
Прыемнага чытання, дарагі сябра!
Алесь Карлюкевіч
ФРАГМЕНТ З КНІГІ Паглядзець
Максім Мінскі вяртаецца са школы
Клопаты чацвёртакласніка. Захапленне бацькі і сына Мінскіх. Новы від алімпійскай праграмы. Сенсацыйнае паведамленне “Алімпійскай газеты”.
Максімка, перайшоўшы ў чацвёрты клас, атрымаў ад таты новае даручэнне. Дагэтуль хлопчык меў толькі два асноўныя заданні. Дарогаю са школы трэба было завітаць у хлебную краму і набыць палову хлебнага каравая. Звычайна з раніцы бацькі наказвалі, каб хлопец купіў “Нарачанскі”. Здаралася, што замова паступала ад таты. Тады даводзілася набыць мякенькі, у поліэтыленавай плёнцы “Радзівілаўскі”...
Летась у дадатак да паходу ў хлебную краму тата даў сыну новае заданне. Паколькі на завод бацька выпраўляўся вельмі рана, калі яшчэ ўсе газетныя шапікі былі зачыненыя, то і папрасіў, каб сын купляў “Алімпійскую газету”. Яна выходзіла па панядзелках і пятніцах. Звычайна, пакуль тата прыходзіў з працы, хлопчык паспяваў прачытаць дзве—тры нататкі. Асабліва падабаліся яму рэпартажы са спаборніцтваў на азёрах і рэках Беларусі. 3 мінулага года ў алімпійскую праграму былі ўлічаныя гонкі на чаўнах. Прапанову выказалі амерыканцы, якія знайшлі вытокі гэтых спаборніцтваў у старажытнай індзейскай культуры. А ў Беларусі адразу ўзгадалі, што і ў нашай мінуўшчыне човен не апошняе месца займае.
А з сёлетняга верасня Максіму даручылі яшчэ забіраць пошту з металічнай скрыні ў пад’ездзе. На ўсе дзвесце кватэр першага пад’езда пяцідзесяціпавярховага гмаха, у якім жыў разам з бацькамі хлопчык, унізе віселі ўсяго толькі чатыры скрыні. Відаць, астатнія жыхары хмарачоса даўно забыліся на папяровую пошту. Максімкаў тата, праграміст паводле адукацыі, які працаваў у канструктарскім бюро аўтамабільна-трактарнага холдынга, меў адно старамоднае захапленне — збіраў паштовыя маркі. Таму і ліставаўся з калекцыянерамі розных краін свету. Звычайна штодня прыходзілі два—тры папяровыя лісты. На кожным канверце — прыгожая маляўнічая марка. Тата збіраў лісты на стале ў сваім рабочым кабінеце. У суботу з раніцы, узяўшы Максіма, хадзіў на сталічны Галоўпаштамт альбо на сходы філатэлістаў — такіх самых захопленых, як і сам, збіральнікаў паштовых марак. А ўвечары сядаў пісаць лісты…
