Home
> Выдавецтвы
> Галіяфы
Бесапатам
19.60 руб.
Size: 130x200 mm
Weight: 440 g
×
Create new wish list:
Added to wish list. Display..
Removed from wish list
Purchase
out of stock
Description

ISBN 978-985-7140-73-2
Гэтую кнігу Юрыя Станкевіча складаюць напісаныя ў розныя гады раман “Любіць ноч — права пацукоў”, аповесці “Апладненне ёлупа”, “Лавец святла поўні”, “Бесапатам”, а таксама некалькі апавяданняў. Творы аўтара яшчэ падчас ранейшых публікацый выклікалі вялікі чытацкі розгалас і шматлікія вострыя спрэчкі. Для празаічных рэчаў, прадстаўленых у кнізе, характэрныя напружаны сюжэт, алегарычнасць, прытчавасць, няпростыя, часам шокавыя сітуацыі і развагі пра будучыню. Праблемы, якія ставіць аўтар, выходзяць далёка за ўнутрыбеларускі кантэкст і тычацца лёсу еўрапейскай цывілізацыі.
ЗМЕСТ
Аповесці
Бесапатам
Апладненне ёлупа
Лавец святла поўні
Раман
Любіць ноч – права пацукоў
Апавяданні
Візіт да амазонкі
Брат
ФРАГМЕНТ З КНІГІ Паглядзець
БЕСАПАТАМ
...На пачатку будаўніцтва ў лясным прыгарадным масіве запаснога аэрапорта ў адным з дамоў у суседнім мікрараёне сталіцы з'явіліся ў розны час трое новых жыльцоў - трое маладых людзей: двое мужчын і адна дзяўчына.
Дом быў дзевяціпавярховы, блочны, пабудаваны ў сямідзесятых гадах; цяпер, за даўнасцю, дзвярэй і вокнаў у пад'ездах не існавала, сцены былі ў брудных пісягах, а ўнізе, вакол яго, зашморганая трава стракацела смеццем. У канцы лета ў гэтым доме і аб'явіўся сантэхнік Ілля,які па распараджэнню дамкама часова заняў «калясачную» на першым паверсе і стаў там жыць. «Калясачнай» называлі спецыяльны пакой, у якім маладыя бацькі маглі пакідаць каляскі, каб не загрувашчваць імі ліфты, але прадугледжаная архітэктарамі «калясачная», як і шмат чаго, не выкарыстоўвалася па прызначэнню, дый нованароджаных апошнім часам амаль не назіралася.
Сантэхнік Ілля быў сярэдняга росту малады чалавек гадоў каля трыццаці, без асобых прыкметаў, акуратна пастрыжаны шатэн, з роўным праборам, вострымі белымі зубамі і адлучана-непраніклівым позіркам бясколерных, нібы выцвілых на сонцы, вачэй.
У першы дзень, як засяліўся, ён выкінуў з «калясачнай» смецце, пакінутае мастаком, які раней часова займаў гэты пакой пад рабочую майстэрню, паставіў раскладны ложак, падключыў радыё і старанна вымыў ванную і прыбіральню, асабліва ванную, дзе прыстасаваў шланг і адрэгуляваў сток вады так, каб доўгі час падтрымліваць патрэбную яму тэмпературу. Гэта заняло ў сантэхніка Іллі амаль увесь дзень. Да вечара ён паспеў зрабіць яшчэ адну справу - падвесіць на цвіках са знешняга боку дзвярэй невялічкую скрыню з прарэзам, на якой вывеў пэндзлікам, скарыстаўшы пакінутую мастаком белую фарбу, словы:
СКАРГІ І ПРАПАНОВЬІ
і ніжэй, драбнейшымі літарамі:
ПРОСЬБА ПАДАВАЦЬ ПІСЬМОВА
Пасля гэтага сантэхнік Ілля выйшаў з пад'езда на двор і пасядзеў крыху на лаўцы, хаця ад прапановы аднаго з жыльцоў выпіць віна ветліва адмовіўся, патлумачыўшы:
– Не ўжываю.
Але размову з мужчынамі, якія вярнуліся з першай змены, падтрымліваў амаль да цемнаты і нават на розныя тэмы гаварыў сам. А потым, калі ўжо накрапваў дождж, зачыніўся ў сябе ў «калясачнай», дзе з'еў кавалак белага хлеба, запіваючы малаком з рыльца. Увесь гэты час ён уважліва слухаў радыё.
Бліжэй да поўначы сантэхнік Ілля напоўніў ванну, прынёс тэрмометр і праверыў тэмпературу вады, падагнаўшы яе так, каб яна падвысілася да трыццаці пяці градусаў, пасля чаго выключыў радыё, распрануўся, запіхаў у вушы берушы і, адрэгуляваўшы сток, каб тэмпература трымалася на адным узроўні, лёг у ваду. Нейкі час ён ляжаў нерухома ў цемры, і вада раўнамерна нацякала са шланга і выцякала праз адтуліну ўнізе, так што ён задаволена хмыкнуў, навобмацак выцягнуў з кішэні штаноў, што ляжалі на зэдліку, цыгарэту, запаліў і выкурыў да сярэдзіны, а потым затушыў яе, вылез з ванны, выцерся ручніком, лёг у ложак і праз нейкі час заснуў.
Раніцай сантэхнік Ілля праверыў скрыню на дзвярах, але заявак на рамонт у ёй не знайшоў, адшукаў цэлафанавы мяшок і пайшоў у краму, адкуль неўзабаве вярнуўся з хлебам і малаком у пакетах, але скрыні на дзвярах не выявіў - свежыя абломкі яе якраз валяліся пад нагамі. Сантэхнік Ілля падумаў і сказаў уголас:
– Ну, свет настаў - ні палажы, ні пастаў.
І пакуль рабіў новую скрыню, з бляхі, - раз-пораз ветліва размаўляў з жыльцамі, якія заходзілі і выходзілі з ліфта, але на просьбы некаторых прыняць вусныя заяўкі на рамонт коратка адказваў:
– Толькі пісьмова, у мяне ўлік.
Ён урэшце прыкруціў шрубамі новую скрыню, і тут якраз у пад'езд зайшла маладая жанчына гадоў дваццаці пяці, вышэй сярэдняга росту, цёмнавалосая, з кароткай стрыжкай, і сантэхнік Ілля кінуў зашрубку ў сакваяж з інструментам і, як зрабіў бы амаль кожны мужчына яго ўзросту, павярнуўся ў яе бок - зірнуць. Жанчына - а зблізу гэта была хутчэй дзяўчына, толькі вельмі стомленая на выгляд, між тым замарудзіла крок, уважліва аглядаючы шэра-зялёнымі вачыма скрыню і надпіс на ёй, а потым спынілася.
– Адрамантаваць званок на ўваходзе - гэта ў вашай кампетэнцыі? - раптам спытала яна афіцыйна, як пытаюць у афіцыянта ў рэстаране.
Сантэхнік Ілля кіўнуў з гатоўнасцю.
– Калі вы напішаце заяўку, ну і адпаведна аддзячыце, – ён з удаванай фамільярнасцю падміргнуў, – не адмоўлюся.
– Заяўку? - пагардліва паўтарыла дзяўчына. - Вы гэта сур'ёзна, таварыш пралетар?
– Так, - сказаў сантэхнік Ілля, быццам не заўважыўшы «пралетара» і зняважлівага тону.
І ён ужо натуральна і без намёкаў на заляцанні коратка патлумачыў, што калі-небудзь дамавы камітэт ці з жыллёва-эксплуатацыйнага ўчастка раптам пачнуць патрабаваць (і ўрэшце гэта непазбежна) справаздачу, і вось тады дарэчы будуць усе паперкі ад жыльцоў, якія ён абачліва збірае. Дзяўчына выслухала яго, а потым у паўзе прапанавала:
– Я з сёмага паверха, кватэра шэсцьдзесят шостая, вы зойдзеце, і я адразу напішу вам заяўку, ну, калі без яе вам жыццё не ў кайф.
– І што са званком? Зламалі малалеткі? - спытаў сантэхнік Ілля.
Але дзяўчына патлумачыла, што званок, пэўна, проста няспраўны, бо вечарамі, як ні дзіўна, часта звоніць сам, яна падыходзіць да дзвярэй, глядзіць у «вочка», але нікога не бачыць, і так не раз.
Сантэхнік Ілля выцягнуў вусны, абазначыўшы гэтым здзіўленне, і пахітаў галавой. Ён быццам зацікавіўся яшчэ больш, а таму раптам замкнуў «калясачную», падабраў з падлогі сакваяж з інструментамі і нагнаў дзяўчыну ўжо ў ліфце. З рыпеннем яны ўзнімаліся ўгору. Сантэхнік Ілля патлумачыў, што вырашыў зірнуць на званок зараз. Ён увесь час моршчыўся.
– Смурод, - сказаў ён спачувальна.
Дзяўчына перасмыкнула плячыма.
– У ліфтах і пад'ездах пахне аднолькава, але я чую яшчэ і «траўку», - раптам адзначыла яна.
Сантэхнік Ілля зірнуў ёй у вочы.
– І які ж, па-вашаму, пах у «траўкі»? - спытаў ён.
– Пах сена, нагрэтага сонцам.
– Ніколі б не падумаў, - меланхалічна адзначыў сантэхнік Ілля. - У вас надзвычай тонкі нюх.
Яны выйшлі з ліфта. Дзяўчына пачала адчыняць дзверы кватэры. Сантэхнік Ілля між тым выцягнуў з сакваяжа інструмент, ускрыў зашрубкай званок, агледзеў і зноў зашчоўкнуў пластыкавую накрыўку.
– Званок спраўны, - сказаў ён і націснуў.
У пярэдняй бомкнула.
– Выбачайце, - між тым гаварыла дзяўчына, - што я вас не запрашаю. У мяне да таго ж беспарадак. Але на днях я зраблю вам пісьмовую заяўку: на сумяшчальнікі ў ваннай і на кухні. Тады за ўсё, і за званок, разам і аддзячу. Згода?
– Я так разумею, што ў вас у кватэры няма гаспадара, - сказаў з намёкам сантэхнік Ілля, - бо дробны рамонт можа зрабіць кожны мужчына.
– Гэта кватэра маёй маці, - праз паўзу незадаволена патлумачыла дзяўчына. - Мы нядаўна памяняліся з ёй аднапакаёўкамі - яна хоча жыць бліжэй да цэнтра, бо тут яе аднойчы абрабавалі «гопнікі». Проста на вуліцы. - І дадала з выклікам і амаль злосна: - А «траўкай» пахне, між іншым, ад вас.
Сантэхнік Ілля паціснуў плячыма.
– Хіба што так, - усміхнуўся ён, паказаўшы белыя вострыя зубы.
– Бывайце, - дзяўчына ўжо зачыняла дзверы, але раптам сантэхнік Ілля нібы схамянуўся.
– Дарэчы, ледзь не запамятаваў, - сказаў ён, - калі вы яшчэ пачуеце званок і нікога ў «вочка» не ўбачыце, не здзіўляйцеся. Проста не адчыняйце і не выходзьце.
– Гэта яшчэ чаму?
– Хіба вы не здагадваецеся, хто імкнецца да вас у адведкі?
– І хто гэта, па-вашаму? - праз паўзу спытала дзяўчына.
– Цяжка вось так, адразу, патлумачыць, зразумейце толькі мяне правільна. Наўрад гэтыя склезні-малалеткі дабіраюцца аж да сёмага паверха. Яны бліжэй да падвала трымаюцца. Значыць, тут нешта іншае ціснецца да вас. Магчыма, кавалак ночы, цемры, а можа, проста пустата. Я называю гэта смерцю. Кожнаму яна ўяўляецца па-рознаму. Але, мяркую, усё нашмат сур'ёзней, ва ўсякім разе, больш сур'ёзней, чым калі б да вас пастукаліся «гопнікі».
– Вы хочаце сказаць, што мне званіла… (канец фрагменту)
Loading, please wait...
Please wait. Loading...