Знак бяды. Ваўчыная яма
Purchase
Description
ISBN 978-985-02-1092-0
***
У аповесці Васіля Быкава "Знак бяды" размова аб жыцці Петрака і Сцепаніды Багацькаў, перапоўненым выпадковымі недарэчнасцямі і заканамернымі няшчасцямі, набывае маштабы размовы аб трагедыі народу, пазбаўленага сваёй улады і ўласнай зямлі, залежнага ад злой волі прыхадняў.
***
Аповесць "Ваўчыная яма" (1998) напісана В. Быкавым напрыканцы XX стагоддзя, калі ў свеце абвастрыліся апакаліпсічныя настроі і трывожныя эсхаталагічныя чаканні. Беларусы і ў гэтых адносінах апярэдзілі многія народы свету: яны не толькі зведалі на ўласным вопыце, што такое "вялікая перабудова" і жыццё на руінах былой імперыі, але і перажылі і яшчэ доўга будуць перажываць вынікі чарнобыльскай трагедыі. Бомба, аповедам пра якую заканчваецца аповесць "Знак бяды", прычакала свайго часу і выбухнула ў новым творы.
(Міхась Тычына. На апошнім рубяжы)
***
ЗМЕСТ
На апошнім рубяжы. Міхась Тычына
Аповесці
Знак бяды
Ваўчыная яма
***
Перажытае беларусамі на працягу мінулага XX стагоддзя стала гісторыяй. Добрае яно ці дрэннае, але іншага ў пакалення Васіля Быкава не было. У пісьменніка, які жыў у гэты час, не застаецца нічога другога, акрамя як пакінуць пасля сябе сведчанне пра яго і тым самым выканаць свае "боскае наканаванне".
На пытанне аб пагрозах, якія паўсталі перад чалавецтвам у канцы XX і ў пачатку XXI стагоддзя, і мяжы чалавечых магчымасцей: "Дык што ж мы можам?" Быкаў адказваў наступным чынам: "Мы можам тое, што мы ўмеем: пісаць... Магчыма, сёе-тое з створанага намі спатрэбіцца, калі не цяпер, то калі-небудзь у будучым... І нават калі б шанец пазбегнуць катастрофы быў бы роўны аднаму з тысячы, нашы намаганні акупіліся б стакроць. Мы сведкі часу і генератары духоўнасці, якая адна пасылае надзеі. Наша ж маўчанне або нядбальства ў нашай справе абярнулася б не чым іншым, як ілжэсведчаннем, кашчунным наогул і злачынна кашчунным перад тварам небяспекі, якая ўсім пагражае".
Мастацкія творы Васіля Быкава – гэта адказы пісьменніка на вечныя і надзённыя пытанні, якія ад веку шукае чалавецтва. Зварот у мінулае, перш за ўсё да памяці пра вайну, тлумачыцца тым, што асваенне яго адкрывае чалавеку гістарычны характар сучаснасці. Здзяйсняючы свой маральны выбар у мінулым, чалавек тым самым робіць гэты выбар і за нашчадкаў. Менавіта таму вельмі важна ведаць, як, у якіх умовах ажыццяўляўся выбар далейшага шляху, каб лепш бачыць магчымыя перспектывы далейшага руху.
(Міхась Тычына. На апошнім рубяжы. З прадмовы да кнігі)