Збор твораў / Пераклад з нарвежскай Лявона Баршчэўскага, Лідыі Ёхансэн. — Мінск: А. М. Янушкевіч, 2017. — 364 с. — (
Серыя "Noblesse Oblige").
ISBN 978-985-7165-10-0.
У кнігу знакамітага нарвежскага пісьменніка, лаўрэата Нобелеўскай прэміі 1920 года Кнута Гамсуна (1859—1952) увайшлі тры сусветна вядомыя раманы. "Голад" — гісторыя маладога валацугі, чыя свядомасць спазнае страшэнную метамарфозу ад галоднага існавання. Гэты наватарскі твор прынёс аўтару еўрапейскую вядомасць. “Пан” — лірычны аповед пра веліч прыроды і трагедыю неўзаемнага кахання, у якім спалучыліся скандынаўскія сентыментальнасць і нянавісць, дзівацтвы і пакуты, а фонам з’яўляецца суровая прыгажосць паўночнага ўзбярэжжа. “Вікторыя” — праніклівы раман пра чуллівае і пяшчотнае каханне, якое суправаджаюць гонар і годнасць, хвароба і смерць...
Пераклад паводле выданняў:
Knut Hamsun. Sult. Oslo: Gyldendal norsk forlag, 2009.Knut Hamsun. Pan. Oslo: Gyldendal norsk forlag, 2009.Knut Hamsun. Victoria. Oslo: Gyldendal norsk forlag, 2009.У афармленні вокладкі выкарыстаны фрагмент карціны Пітэра Брэйгеля-старэйшага "Трыумф смерці" (1562 г.).
Артыкул пра аўтара ў ВікіпэдыіЗМЕСТГолад.
РаманПан.
РаманВікторыя.
РаманНобелеўская прадмова
ФРАГМЕНТ З КНІГІ Паглядзець
Раман Голад
Сцэна першая
Было тое ў часы майго першага галадавання і бадзяння па Хрысціяніі — гэтым дзіўным горадзе, што на кожным пакідае свой адбітак…
Я ляжаў і не спаў на сваім паддашку, чуў, як гадзіннік пада мною прабіў шэсць разоў. Ужо ладна развіднела, і людзі пачалі хадзіць сюды-туды па сходах. Паблізу дзвярэй у маю каморку, наўсуцэль абклееную старымі нумарамі газеты “Моргенбладэ”, я мог без цяжкасцяў прачытаць абвестку дырэктара партовага маяка, а крыху лявей — рэкламу свежага хлеба з пякарні Фабіяна Ольсэна.
Расплюшчыўшы вочы, я паводле старой завядзёнкі пачаў думаць, ці мяне ў гэты дзень можа чакаць хоць штосьці прыемнае. Апошнім часам усё ў мяне ішло абы-як, і я мусіў насіць свае рэчы адну за адною ў ламбард “да дзядзькі”. Я быў раздражнёны і лёгка губляў кантроль над сабою, а пару разоў нават мусіў застацца на цэлы дзень у ложку: у мяне моцна круцілася ў галаве. Толькі зрэдзьчас мне шэнціла атрымаць якія пяць крон за артыкул, надрукаваны ў той ці іншай газеце.
Дзень усё больш убіраўся ў сілу, і ў мяне ўжо лёгка атрымлівалася чытаць абвесткі на самым нізе дзвярэй — нават самыя здзекліва-драбнюткія літаркі: “Бялізна для нябожчыкаў ад панны Андэрсэн, праваруч ад брамы”. Гэта займала маю ўвагу досыць доўга, аж пакуль я не пачуў, што гадзіннік пада мною прабіў восем разоў, і ўжо тады я ўстаў ды апрануўся.
Я расчыніў акно і выглянуў на двор. Я добра бачыў вяроўку ад бялізны і кавалак пустой прасторы; далей можна было ўгледзець чорную пляму рэштак згарэлай кузні, расчысткай якіх займалася некалькі рабочых. Абапёршыся локцямі аб падаконне, я выглянуў на двор. Дзень, відавочна, меўся быць ясны. На дварэ ўжо стаяла восень — цудоўная халаднаватая пара года, калі ўсё мяняе свае колеры і прамінае. Вулічная гамана, што ўжо добра-такі была чутна, пацягнула мяне з пустога пакоя, падлога ў якім, вельмі падобная да вільготнай, вусцішнай дамавіны, зыбалася, колькі разоў па ёй ні ступі. У гэтым пакоі не было ані сур’ёзнага замка, ані печкі, звычайна я клаў нанач шкарпэткі пад сябе, каб яны да раніцы хоць крыху падсохлі. Адзінай рэччу, што стварала мне тут хоць нейкую прыемнасць, было маленькае старое крэсла-качалка, на якім я драмаў вечарамі ў роздуме пра самыя розныя рэчы. Калі на дварэ дзьмуў моцны вецер, а брама стаяла адчыненая, цераз падлогу і сцены даносіўся дзіўнаваты посвіст, а на газеце, што вісела ўнізе на дзвярах, з’яўляліся разрывы велічынёю не менш як з далонь.
Я ўстаў з месца і падышоў памацаць скрутак у куце пакоя, спадзеючыся знайсці ў ім што-небудзь, каб з’есці на сняданак, але ў скрутку анічога не было, і я вярнуўся да акна.
Бог ведае, падумаў я сабе, ці мне хоць калі-кольвечы пашанцуе ў пошуках сталага занятку! Мне гэтулькі разоў адмаўлялі ці давалі палавіністыя абяцанкі, а то і казалі наўпрост “не”, столькі было выгадаваных і марных спадзяванняў, новых спробаў, якія не мелі аніякага выніку, — усё гэта конча пазбавіла мяне ўсялякае адвагі. Апошнім часам я дамагаўся пасады інкасатара, але з гэтым запазніўся і, акрамя таго, не меў чым сплаціць пяцьдзясят крон закладу. Увесь час узнікалі нейкія перашкоды. Я спрабаваў таксама ўладкавацца ў пажарную ахову. Паўсотні мужчын стаяла ў вестыбюлі і напінала грудзі, каб стварыць уражанне велізарнай фізічнай сілы і мужнасці. Упаўнаважаны службовец учыніў агляд прэтэндэнтаў: абмацваў іх цягліцы і задаваў розныя пытанні; ён прайшоў паўз мяне, паківаўшы галавою і сказаўшы, што я не прыдатны да гэтае службы, бо нашу акуляры. Я прыйшоў яшчэ раз, ужо без акуляраў, стаяў там, насупіўшы бровы, імкнуўся ўдаваць, што мае вочы маюць зрок, востры, як нож, службовец ізноў прайшоў паўз мяне, адно толькі ўсміхнуўся, відавочна, угледзеўшы знаёмага. Горш за ўсё было іншае: мая вопратка зрабілася за ўвесь гэты час такой паношанай, што я ўжо анідзе не мог выглядаць прыстойным чалавекам…
Пра аўтара Паглядзець
Кнут Га́мсун (1859—1952, сапраўднае імя Кнуд Педэрсэн) — нарвежскі пісьменнік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі 1920 года. Лічыцца адным з самых значных прадстаўнікоў неарамантызму. Найбольш вядомыя яго творы — "Голад" (1890), "Містэрыі" (1892), "Пан" (1894), "Вікторыя" (1898) і "Плады зямлі" (1917). Дагэтуль застаецца самым папулярным нарвежскім аўтарам у свеце.
Супярэчлівыя палітычныя погляды Гамсуна і сёння выклікаюць спрэчкі сярод еўрапейскіх інтэлектуалаў. Падчас Другой сусветнай вайны ён вітаў нямецкую акупацыю сваёй краіны. "Мы не можам не любіць яго, хоць і ненавідзелі яго ўсе гэтыя гады. Гамсун — наша траўма. Ён прывід, які не хоча заставацца ў магіле", — так трапна выказаўся пра пісьменніка яго біёграф Інгар Шлетэн Колуэн.