Выбранае

25.00 руб.

Size: 145x200 mm

Weight: 450 g

Purchase

The selected item is out of stock, please select a different item or combination

Prose Мэмуары Публіцыстыка Poetry Кнігазбор (выдавецтва)Сэрыя "Бібліятэка Бацькаўшчыны"Сатыра і гумар Спадчына: агледзіны Ільяшэвіч Хведар

Description

Выбранае / Хведар Ільяшэвіч ; укладанне Наталлі Гардзіенкі, Ціхана Чарнякевіча, Лявона Юрэвіча ; агульнае рэдагаванне, каментары, паказнік Наталлі Гардзіенкі. — Мінск : Кнігазбор, 2021. — 260 с. : [8] c. іл. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны ; Спадчына: агледзіны).

ISBN 978-985-883-024-3.

"Выбранае" Хведара Ільяшэвіча (1910–1948) — спроба сабраць у адным томе найлепшыя ўзоры паэтычнай, празаічнай, публіцыстычнай творчасці пісьменніка. Вершы, апавяданні, фельетоны, літаратурна-крытычныя нарысы заходнебеларускага творцы, які загінуў у маладым веку, дапоўненыя ўспамінамі пра яго, а таксама ўнікальным эпісталярыем другой паловы 1940-х гг. Уключаныя ў зборнік тэксты маюць паспрыяць вяртанню спадчыны Хведара Ільяшэвіча ў айчынную культурную прастору.

Многа песьняў згубілі мы ўжо —

Ўсё жыцьцё так складалася неяк —

У наш песенны звонкі дажон

Вецер цьвету нямала разьвее.

Што-ж? Радзіліся ў час такі мы,

Калі поле сьлязьмі ўскаласіла.

Не зьлічыць нам у роднай зямлі

Неаплаканых песьняў-магілаў.

І няведама, колькі яшчэ

Абляціць на шляхох белацьвету…

З кожным шагам цяжэй і цяжэй,

І ў імгле ледзь віднеюцца мэты.

Але песьню нясем мы адну

У ўраджайную даль Беларусі, —

Песьню яснаму, сьветламу дню,

Што прыйсьці да нас некалі мусіць.

Нам ня жаль, што раскінулі ўсе

Свае сны ў нетры жудаснай гэтай, —

Мы яшчэ прапяем у расьсьвет

Аб цьвітучых садох і палетках.

Хведар Ільяшэвіч, 1938

АД УКЛАДАЛЬНІКАЎ Паглядзець

Спадчына Хведара Ільяшэвіча (сваё прозвішча аўтар пісаў спачатку Ільяшэвіч, потым Ільляшэвіч, укладальнікі тут спыніліся на першым варыянце) была сабраная ў Лаймэне (Нямеччына) эмігрантам Юркам Попкам (пад псеўданімам Юрка Жывіца) у зборніку «Недапетая песьня: жыцьцё і літаратурная спадчына Хведара Ільляшэвіча» (два выданні, 1981 і 1982 гг.) ды ў «Дадатку-дапаўненьні да кнігі «Недапетая песьня: жыцьцё і літаратурная спадчына Хведара Ільляшэвіча» (1987).

"Чорная кніжка" Хведара Ільяшэвіча, некаторыя вершы ды лісты да яго Вольгі Таполі былі выдрукаваныя ў "Архіўнай кнізе" Лявона Юрэвіча (Нью-Ёрк, 1997).

Лісты, змешчаныя ў дадатку, таксама друкаваліся ў кнізе Лявона Юрэвіча "Мэмуары на эміграцыі. Крыніцазнаўчае даследванне" (Мінск, 2005) ды ў публікацыі Аляксандра Адзінца («Запісы БІНіМ». № 32. 2009).

З гэтых выданняў, а таксама з паасобных часопісных і газетных публікацый, да якіх не меў доступу ў свой час Юры Жывіца, і паўстала "Выбранае", што чытач трымае ў руках.

Да гэтага часу творчасць паэта на бацькаўшчыне была перавыдадзеная толькі аднойчы: у невялічкім, на 60 старонак, зборніку "Творы" ўкладання Міхася Казлоўскага (Маладзечна, 2000) (гэта калі не рахаваць выданні кшталту анталогій паэзіі эміграцыі ад Барыса Сачанкі — "Туга па радзіме" (Мінск, 1992) і "А часу больш, чым вечнасць" (Мінск, 1995) ці анталогіі беларускай паэзіі XX стагоддзя "Краса і сіла" (Мінск, 2003) Міхася Скоблы).

"Выбранае" таксама не ахоплівае ўсяго напісанага Хведарам Ільяшэвічам — на тое яно і выбранае. Па-за зборнікам засталіся, прыкладам, такія працы аўтара, як Канец існаваньня друкарні дому Мамонічаў" ("Запісы Беларускага Навуковага Таварыства". Сшытак I. Вільня, 1938), "Ядвігін Ш. (Антон Лявіцкі). Жыцьцё і творчасьць" (Вільня, 1933). Натуральна, не ўсё змешчана тут і з паэтычнай, празаічнай ды публіцыстычнай спадчыны пісьменніка.

Затое ўкладальнікі палічылі вартым падаць напрыканцы своеасаблівы эпісталярны раман — ліставанне Хведара Ільяшэвіча, Вольгі Таполі і Юркі Віцьбіча, — што яскрава адбівае час, умовы, думкі і настроі, з якімі жыў апошнія свае гады паэт.

Некалі, у тэксце пра мастака Пётру Сергіевіча, Ільяшэвіч напісаў: "Калі-ж наш народ зможа высылаць сваіх здольных сыноў у загранічныя падарожжы?" Не па сваім уласным жаданні ён апынуўся ў такім падарожжы — у паваеннай Нямеччыне, але гэты факт на даўгія дзесяцігоддзі выкрасліў ягонае імя і з гісторыі літаратуры, і з выдавецкіх планаў.

Хведар Ільяшэвіч нарэшце па-сапраўднаму вяртаецца. Як сказаў ён у сваім вершы яшчэ 1938 года, "Я прыйшоў да вас зноў… Госьць я ў вас — нечаканы, няпрошаны мо’"…

Паэт — не госць. Ён вярнуўся дадому.

ЗМЕСТ Паглядзець

Product Reviews

Products You May Like

Сонца

Пфляўмбаўм Яўгенія

Актыўная ўдзельніца літаратурнага руху сярэдзіны 1920-х гг. Яўгенія Пфляўмбаўм пакінула не толькі выдатныя творы, але і загадку сваёй біяграфіі, якая застаецца крыніцай разваг аб лёсе творчай жанчыны. Кніга яе выбраных вершаў адметная найперш цікавымі творамі 1920–1930-х гг., якія аўтарка не ўключала ў наступныя зборнікі, і творамі, напісанымі ў канцы жыцця, засталіся ў рукапісах.